Geluid

Wat is geluid? Wat is de invloed op ons leefmilieu?

Geluid is een van de grote ziektelast veroorzakers volgens de WHO en RIVM. In 2018 heeft de WHO hierover een rapport uitgebracht gevolgd door een rapport in 2020 van het RIVM. Beide organisaties onderschrijven de noodzaak om in de verstedelijking meer aandacht te geven aan het sterk verminderen van de geluidsbelasting. 

 

In een stad wordt veel geluid geproduceerd. Zeker overdag als de mensen werken en winkelen. Dat geluid is meestal niet belastend. Het is afwisselend, van korte duur en kent korte momenten en is in de nachtelijke uren afwezig. Wel belastend is het geluid van weg-, trein- en vliegverkeer. Dat geluid is doordringend, van een groot volume en soms van een niveau dat je elkaar niet meer goed kunt verstaan. Daarnaast is het bijna altijd 24 uur aanwezig. Het is een gegeven dat dit type geluid de meeste overlast veroorzaakt.

Bron rapport RIVM.

 

Voor het reduceren van geluid, oftewel het terugdringen van de geluidsbelasting, is de beste aanpak om het geluid bij de bron aan te pakken. Daarvan is bron wegnemen de meest effectieve maatregel. De volgende mogelijkheden, geplaatst in volgorde van effectiviteit, kunnen toegepast worden bij het terugdringen van de geluidsbelasting:

  • Bron wegnemen.
  • Minder geluidsproductie door de bron.
  • Afscherming geluidsbron.
  • Geluid absorberen.

 

Is het geluid eenmaal geproduceerd dan kan alleen nog gewerkt worden met afscherming of absorptie van het geluid.

Aangezien weg- en treinverkeer de grootste overlast veroorzakers zijn hier in Helmond concentreren we ons  om dat type geluid terug te dringen dan wel te brengen daar waar het minder schade veroorzaakt.

In de periode dat het geluidsprogramma 2018 – 2023 is uitgevoerd is er veel aandacht besteedt aan het terugdringen van het geluid geproduceerd door het treinverkeer. Nu zal de focus gelegd dienen te worden op de geluidsproductie door wegverkeer om effect te sorteren.

 

De motie "Terugdringen geluidsbelasting" geeft aan dat het een integrale aanpak moet zijn zodat ook routering van wegverkeer en vergroening van Helmond in het actieplan meegenomen dient te worden. Groen dempt (enigszins) het geluid maar nog veel belangrijker het maakt de omgeving vriendelijker en meer leefbaar in tegenstelling tot alleen maar asfalt, beton en steen dat ook nog het geluid en hitte (hitte stress) weerkaatst.

De vier mogelijkheden toegelicht.

Bron wegnemen

Bron wegnemen betekent simpelweg geen voertuigbewegingen. Dit is de meest effectieve maatregel. Maar dat is in een stad op veel plaatsen niet goed mogelijk. Daarvoor ook de regel ‘geluid brengen daar waar het minder overlast veroorzaakt en schade aan de gezondheid’. Met andere worden ‘wegverkeer routering’.

 

Minder geluidproductie door bron

Hoe harder een voertuig rijdt hoe meer geluid de motor en banden produceren. Maar ook des te meer uitstoot. Dus met een lagere snelheid kan de geluidsproductie en uitstoot teruggebracht worden. Bij een lage snelheid, 50km/u of minder, zullen de banden van de auto het geluid van de motor overstemmen. Dit maakt ook duidelijk dat elektrische auto’s geen geluidsvermindering zullen geven in een stedelijk gebied. Vermindering van de geluidsproductie door banden kan bewerkstelligd worden met een nog lagere snelheid, bijvoorbeeld 30km/u in woongebieden, en stil asfalt. Een combinatie die elkaar zeer versterkt. De lagere snelheid draagt bovendien ook bij aan de veiligheid. Zeker in kinderrijke woonwijken.

 

In de toekomst zullen meer auto’s elektrisch uitgevoerd zijn. Dit zal enkel veel uitmaken in geluidproductie bij de hoge snelheden of het fel optrekken. De banden van deze auto’s zullen nog altijd dezelfde hoeveelheid geluid produceren. Dus een lagere snelheid en stil asfalt zal dan nog altijd noodzakelijk zijn om het geluid te reduceren. Lagere snelheid, zeker in woon- en drukke gebieden, verhoogd ook de veiligheid en verlaagd de uitstoot wat weer bijdraagt aan een gezondere en prettigere leefomgeving.

 

Maatregelen als banden die minder geluid maken en de toename van elektrische auto’s ligt buiten de mogelijkheden van dit actieplan. Immers daar kunnen geen concrete maatregelen, zoals opgenomen in de motie, aan gekoppeld worden. Vallen dus buiten de scoop van dit actieplan. Ook het anticiperen hierop in de toekomst is niet van toepassing.

 

Afscherming en Absorptie

Wanneer geluid eenmaal in een bepaald volume geproduceerd is kan men enkel nog ervoor zorgen dat het geluid in een mindere sterkte aankomt bij de ontvanger. Dit kan door afschermende of geluidsabsorberende maatregelen te treffen.

 

Geluid kaatst tegen een wand/muur terug waardoor met verspreiding als gevolg. Geluid plant zich bolvormig voort. Het verplaatst zich door kieren en spleten doordat elk deeltjes opnieuw weer een bron is. Wanneer geluidgolven samengedrukt worden dan neemt het volume toe. Denk maar aan de hoorn die in de 17de eeuw gebruikt werd als gehoortoestel. M.a.w. het geluid wordt harder ontvangen omdat de geluidsgolven samengedrukt worden. Dit is het geval bij wegen en straten waar huizen dicht langs de straat staan en een ‘muur’ vormen zoals de N270 in het centrum van Helmond. Door de reflectie te breken en het geluid te absorberen kan het effect verminderd worden.

 

Door het toepassen van fietsstraten en groen kan bewerkstelligd worden dat het verkeer langzamer rijdt, minder geluid produceert, en de leefomgeving als aangenaam ervaren wordt.

Ook het toepassen van geluidsabsorberende of geluid afschermende schermen, zie Geluidswal ,kunnen ertoe bijdragen dat het geluid door de ontvanger minder sterk wordt ontvangen omdat de geluidsgolven niet samengedrukt worden.